Mens en natuur

Mijn ecologische voetafdruk

Ik berekende mijn ecologische voetafdruk via de website van Ecolife. Mijn voetafdruk is 7,5 ha ofwel 74 673 vierkante meter. Als je weet dat een duurzame voetafdruk 1,8 ha is heb ik alles behalve een duurzame voetafdruk. 

Toch deed dit resultaat mij niet echt verschieten. Enerzijds omdat de gemiddelde Belgische voetafdruk al 7,1 ha bedraagt. Anderzijds had ik dit ook verwacht omdat mijn vriend en ik net een oud huis hebben gekocht om te renoveren. Het huis is nog niet geïsoleerd en hierdoor verliezen we momenteel nog veel warmte. Ook wordt het huis nog verwarmd met stookolie. We weten dat dit slecht is voor het milieu en daarom hebben we direct besloten om zo snel mogelijk over te stappen naar groene energie.

Mijn voetafdruk ligt ook hoog omdat we elke week een grote stapel reclame krijgen. Door onze recente verhuis hebben we nog geen tijd gehad om een sticker te halen voor op de brievenbus. Ook zijn we van plan om wit papier te vervangen door gerecycleerd papier want hier valt zo een 540 vierkante meter mee te winnen. Zelf eten wij al enkele jaren maximum één stuk vlees per week en dit zelfs niet iedere week. We vervangen dit door vegetarische alternatieven.

Als het over waterverbruik gaat, zijn we wel al goed bezig, want we hebben enkel een douche en hier winnen wij 180 vierkante meter mee. Maar ook als het over koken gaat, scoren we niet slecht: ik kook altijd met de deksel op de potten. Dit doe ik niet enkel omdat het minder verbruikt, want je wint er 400 vierkante meter mee, maar het eten is ook nog eens sneller klaar. Ook winnen we 360 vierkante meter door elke avond alle elektrische apparaten volledig af te zetten. Sinds ik een auto heb, maak ik wel veel minder gebruik van het openbaar vervoer. Dit omdat de kwaliteit (en beschikbaarheid in onze buurt) van het openbaar vervoer ondermaats is. Wel gebruik ik het openbaar vervoer als ik naar grote steden ga. Maar door mijn rustige rijstijl win ik dan weer wel terug 1300 vierkante meter.

De uiteenzetting van professor Tim Jackson

Als je de uiteenzetting zelf eens wil bekijken, vind je hieronder de link:

http://www.ted.com/talks/tim_jackson_s_economic_reality_check?language=en#t-761599

Ik bekeek de uiteenzetting van professor Tim Jackson over welvaart zonder groei. In deze lezing wordt het huidig economisch model met een duidelijk beeld omschreven. Mensen worden er toe aangezet om geld, dat ze niet hebben, uit te geven. Ze kopen dan producten die ze eigenlijk niet nodig hebben en dit alleen maar om indruk te maken op mensen die ze soms zelfs niet goed kennen en waar ze eigenlijk geen echte band mee hebben. Hierdoor ontstaat de paradox “Dump het systeem of verniel de planten”. Want doordat wij maar blijven uitgeven, blijven de fabrieken maar produceren en zo onze natuur aantasten. Maar dit is niet het enige probleem. De mens werkt zich in de schulden om nieuwe producten te kunnen kopen, maar daarnaast vallen ook nog eens vele sociale contacten weg. Dit komt niet alleen door de e-commerce maar ook doordat menselijke waarden in dit economische systeem worden verdrukt.

Hieronder bespreek ik 3 argumenten die professor Jackson aanhaalt om zijn pleidooi te ondersteunen :

1.   “… en ondertussen daalde het gespaarde geld duizelingwekkend. De spaarverhoudingen, het netto gespaarde geld, zat midden 2008 onder nul, net voor de crash. Omdat mensen hun schulden verhoogden en hun gespaarde geld verminderden, alleen maar om te kunnen blijven meedoen. …”

De huidige situatie is inderdaad zo dat mensen hun schulden verhogen, gewoon om in de mallemolen van ons systeem te kunnen blijven meedraaien. De mensen worden zo beïnvloed door het systeem, dat ze maar blijven uitgeven. Het gevolg hiervan is dat de mens te materialistisch is ingesteld. Deze ingesteldheid schaadt dan weer de sociale banden met anderen. Ook worden alle elektronische apparaten zo geproduceerd dat ze snel kapot gaan. En natuurlijk nog liefst net nadat de garantie verlopen is. Doordat we steeds vaker iets opnieuw moeten kopen, is er natuurlijk ook steeds meer afval. Dit is dus ook nog eens nadelig voor de natuur.

                                                  

2.   “… Waarom is het zo dat ze dat, wat zo uitermate evident is, toch niet doen om de klimaatsverandering aan te pakken, heel, heel eenvoudige dingen zoals energie-effciënte apparaten kopen, spaarlampen gebruiken, af en toe het licht eens uitdoen, onze huizen isoleren? Daarmee besparen we op koolstof, op energie, op geld. Waarom, als het economisch toch zo duidelijk zinvol is, doen we dat niet?...”

Er zijn nog veel te veel mensen die een ingesteldheid hebben van “waarom zou ik iets doen aan de klimaatsverandering als de industrie het al niet doet”. Enerzijds vind ik het maar een flauw excuus want energie-efficiënte apparaten of spaarlampen kopen, kost echt niet veel moeite. Het licht af en toe eens uitdoen, elektrische apparaten ‘s nachts afzetten of je huis isoleren, is niet alleen goed voor het milieu, maar dit merk je ook op je factuur aan het einde van de maand. Het is dus een win-win situatie. Anderzijds begrijp ik wel dat het demotiverend is om er iets aan te doen als grote fabrieken geen stappen ondernemen. De industrie geeft de indruk dat ze helemaal niets geven om het milieu. Zo bestaan alle nodige technieken om de auto’s milieuvriendelijk te maken. Maar de industrie maakt deze auto’s zo duur dat enkel de rijkeren het zich kunnen veroorloven om zich deze aan te schaffen en de industrie kan er op deze manier meer geld aan verdienen. Als de makers deze auto’s betaalbaar zouden maken, zou de natuur toch al voor een deel minder vervuild worden en ook voor de gezondheid van de mens zou dit positief zijn.

3.   “… Maar de ironie hiervan is dat we welvaart alleen maar zien in termen van geld en economische groei. En we hebben onze economieën zover laten groeien dat we nu echt het gevaar lopen die hoop te ondermijnen – door het uitputten van onze voorraden, regenwouden te kappen, de Golf van Mexico met olie te vervuilen, het klimaat te veranderen …”

Onze economieën zijn inderdaad al zover gegroeid dat het moeilijk zal zijn om onze aarde te redden. Hier kunnen we niet anders dan mee akkoord gaan. Mensen willen steeds meer welvaart. Maar wat betekent welvaart eigenlijk voor hen? Economische groei, geld en meer consumeren dan nodig is? Zoveel dat onze natuur eraan kapot gaat? Daarom moet het materialisme en de consumptiemaatschappij waarin we leven stoppen. Waarom moeten er producten van de andere kant van de wereld komen als er hier in Europa genoeg is? Of waarom moet we telkens de nieuwste gsm hebben? Respect voor de natuur en elkaar dat zou welvaart moeten zijn.

Link met duurzaam leven

De professor toont een nieuwe strategie aan, het 4 E model. Hierdoor kunnen we duurzaam leven.

• Enable
• Encourage
• Exemplify
• Engage

Het model toont aan dat als er niets van de kant van de overheid wordt gedaan, het geen zin heeft om te blijven praten tegen de mensen over duurzaam leven. Als we de mogelijkheden niet krijgen (enable), zoals betaalbare milieuvriendelijke auto’s of andere duurzame producten, zal er niet veel veranderen. Ook moeten de mensen worden aangemoedigd (encourage) door de overheid om duurzaam te leven. Dit door bijvoorbeeld kortingen en bonussen te geven als mensen stappen ondernemen naar een duurzaam leven. Hierna moeten we ook een voorbeeld zien (exemplify). Want als de overheid en andere voorbeeldfiguren hun gedrag veranderen en duurzaam gaan leven, dan zal de gewone mens snel volgen. Als laatste staat engage nog voor het aanpassen van ons hele wereldbeeld.

Hieronder nog enkele tips voor een duurzaam leven van professor Tim Jackson

• Men moet minder kijken naar wat anderen hebben en enkel kopen wat nodig is.
• Meer letten op de eenvoudige en voor de hand liggende dingen die helpen voor de klimaatsverandering, zoals spaarlampen gebruiken, isoleren, enz.
• Investeren in bedrijven die zorgen voor de bescherming van ecologische bronnen.
• Investeren in zinvolle welvaart, die ook psychologische en sociale doelen heeft.

De natuur in verschillende wereldreligies

Christendom

Volgens het Christendom is de natuur een onderdeel van de schepping van God. De mens werd als laatste geschapen en kreeg de taak deze schepping goed te onderhouden. De mens heeft de verantwoordelijkheid over de natuur en de dieren. God is de eigenaar van de natuur, de mens leent de aarde en mag hem niet uitbuiten. Ze zien de natuur als het bewijs voor het bestaan van God. Zoiets moois als de natuur daar moet wel een Schepper aan te pas zijn gekomen.

Boedhisme

Boeddhisten zien de Aarde als een levend wezen met zorgzame eigenschappen. De Aarde geeft hen wat nodig is en als mensen goed samenwerken, dan is

Moeder Aarde gezond. Als ze dit niet doen, betekent dit voor de planeet ziekte of zelfs ondergang. Ze zien zichzelf als onderdeel van de natuur net zoals de dieren en planten. En deze drie moeten in harmonie samenleven. Ze moeten heel respectvol met de natuur omgaan, want ze zijn hier slechts op bezoek.




Hindoeïsme

Hindoes zijn er in heel veel verschillende soorten en maten. Dit komt omdat er een heleboel heilige boeken bestaan. Maar wat alle Hindoes bindt, is de manier waarop ze tegen de natuur aankijken. Ze geloven in het goddelijke in alle levende wezens. Sommige Hindoes geloven dat de natuur een ziel kan hebben. Koeien zijn er heilige dieren. Hindoes mogen geen geweld gebruiken. Deze geweldloosheid draagt ook bij tot respect voor de dieren, planten, natuur, milieu enzovoort.

Islam

Het Turkse Tema maakt Turken bewust van de noodzaak om erosie te bestrijden. Erosie, het wegspoelen van vruchtbare gronden, is in 90 procent van het land een probleem. Later kwam hier de noodzaak van natuurbescherming bij. Tema beroept zich op de Koran.

Jodendom

Jaweh, de God van de Joden, heeft de natuur aan de mens gegeven, dus moet de mens er goed mee omgaan. Ze mogen de natuur niet kapot maken of vernietigen want er zal niemand na hen zijn om het terug te maken. De mens mag dingen uit de natuur gebruiken, maar wie de natuur kapot maakt, maakt God kapot. Er zijn Joodse organisaties die zich richten op de natuur. Ze willen de mensen dichter bij de natuur brengen. Maar God kan de natuur ook gebruiken om mensen te straffen. 

In elke godsdienst is de natuur zeer belangrijk. Zelf ben ik niet gelovig. Wil dit dan zeggen dat de natuur niets betekent voor mij? Natuurlijk niet! De natuur is voor mij even belangrijk als voor een gelovige. Al van kleins af aan ben ik sterk begaan met de natuur en de dieren die er in leven. Zo deed ik vroeger al kleine eenvoudige dingen om de beestjes te helpen. Ik bouwde regelmatig vogelhuisjes of egelschuilplaatsen, ik nam deel aan paddenoverzet-tochten, … Ook breng ik graag en veel tijd door buiten in de bossen. En in de winkel probeer ik er op te letten dat ik niet te veel voeding koop dat te vaak verpakt is.

De natuur heeft mij ook altijd verwonderd. Ik hou van de geur van het bos, van de wind die door de bomen jaagt of van het geluid van een beekje. De natuur heeft een rustgevend effect op mij. Maar het heeft ook iets avontuurlijks. Vorig jaar was ik in Portugal en ik kon mijn ogen niet geloven toen ik zag wat voor een mooie stranden dit land heeft. De rotsen op de stranden bestonden uit schelpen die door de jaren heen zijn versteend. Maar ook was het een avontuur om te zien hoe ver we geraakten in het doolhof van de rotsen als de zee wegtrok. Maar niet alleen de stranden, ook de boomsoorten waren er prachtig. Denk maar aan olijfbomen, eucalyptusbomen en natuurlijk de kurkboom. 

Maar ook al is de natuur belangrijk in de verschillende Godsdiensten. Vandaag de dag kunnen we niet meer zeggen dat er steeds respect is geweest voor de natuur. Wat dan zouden we ons zelf iets voorliegen. Maar we kunnen wel zeggen dat het nu de moment is om er nog iets aan te doen voor het te laat is.

Mijn ecologie 
Ik vind van mezelf dat ik redelijk groen ben. Ik hou enorm van de natuur en probeer daarom zoveel mogelijk de natuur te beschermen. Dit kreeg ik al van jongs af aan mee door mijn ouders, deze zijn ook sterk begaan met de natuur. Maar zoals jullie in het begin van mijn blog konden lezen, is mijn ecologische voetafdruk veel te groot. Het verwonderde mij niet aangezien mijn vriend en ik net een oud huis hebben gekocht en dit nog moeten isoleren en voorzien van groene stroom. Ook moeten we onze brievenbus nog voorzien van een sticker zodat we niet elke week een enorme stappel reclame krijgen. Wel proberen we zo weinig mogelijk afval te maken. Dit doen we door de krant online te lezen en glazen flessen water kopen in plaats van plastic flessen. Maar ook proberen we in de winkel enkel dingen te kopen die niet te veel afval bevatten. Als we dan toch afval hebben, sorteren we dit zorgvuldig. Zelf hebben wij geen bad, dus door enkel te douchen besparen we water. Ook is het de bedoeling dat onze regenput wordt aangesloten op onze wc want hierdoor kunnen we ook weer wat besparen. We letten natuurlijk ook op ons elektriciteitsverbruik. Want de lichten uitdoen als je vertrekt of ‘s nachts alle apparaten uitzetten is echt niet veel moeite en je bespaart er ook nog eens mee.

Mijn vriend en ik waren eerst van plan om een Earthship te bouwen. Maar aangezien dit nog niet is toegelaten in België hebben we maar een oud huis

gekocht om te renoveren. Zelf vind ik het heel spijtig dat dit nog niet toegestaan is in België want zo een Earthship heeft enkel voordelen voor mens en milieu. Earthships zijn huizen die volledig gebouwd worden met gerecycleerde materialen zoals oude autobanden, lege flessen, aluminiumblikjes en afvalhout. Daarnaast voorzien de huizen volledig autonoom in hun energie door middel van zonne-energie en windmolens, zuiveren en hergebruiken ze hun water. Ook bestaat elke Earthship aan de voorzijde uit heel veel glas. Hierdoor kan je zelf nog eens je eigen groenten en fruit kweken. De achterzijde van het huis wordt in een berg aarde verwerkt samen met het watereservoir. Hierdoor blijft de temperatuur van de woning maar ook die van het water aangenaam.